Συνειδοτοποιείς πόσο τυχερός είσαι που γεννήθηκες ελεύθερος?
Αφορμή για το ακόλουθο κείμενο είναι δύο άσχετα μεταξύ τους πράγματα: η εκπομπή Εξάντας που είδα το Σάββατο και το post με τίτλο "Ένας θαυμάσιος κόσμος" του Θεραπευτή που διάβασα σήμερα το πρωί.
Θα ξεκινήσω από το δεύτερο. Καταρχήν θα πρέπει να σου ξεκαθαρίσω ότι δεν μου αρέσουν ούτε τα βιβλία ούτε και οι κινηματογραφικές ταινίες «μελλοντολογίας», όπου η φαντασία του κάθε συγγραφέα οργιάζει για το τι θα συμβεί στο μέλλον. Τα περισσότερα μου φαίνονται τραβηγμένα και εξωπραγματικά. Αυτό φαίνεται κυρίως σε ταινίες που βγήκαν στις δεκαετίες ’80 ή ’90 και παρουσίαζαν τί συμφορές θα μας έβρισκαν το 2015 ή το 2037. Απ’ ότι παρατηρώ τα πράγματα είναι σχετικά νορμάλ ακόμα, τουλάχιστον δεν έχουν κατέβει οι Αρειανοί να μας ρουφήξουν το μεδούλι, ούτε η διατροφή μας αποτελείται από χάπια με γεύση γιουβετσάκι. Νομίζω ότι τουλάχιστον τα χρόνια που θα ζήσουμε εμείς (μάλλον και τα παιδιά μας) τίποτα συγκλονιστικό δεν θα συμβεί.
Το κυρίως θέμα του βιβλίου που αναφέρει ο Θεραπευτής στο κείμενό του είναι ένας μελλοντικός κόσμος όπου θα γίνεται «παραγωγή» ανθρώπων χωρισμένων σε κατηγορίες, προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες μιας κοινωνίας των λίγων. Κανονικά θα το προσπερνούσα χαλαρά, για τους παραπάνω λόγους. Το «σενάριο» όμως του εν λόγω συγγραφέα δεν είναι και τόσο επιστημονική φαντασία, γιατί ισχύει σήμερα εν έτει 2007 στην Ινδία, όπως γλαφυρότατα παρουσιάστηκε στην εκπομπή Εξάντας.
Η Ινδία λοιπόν, έχει πληθυσμό περίπου 1 δις εκ των οποίων το 82% είναι Ινδουϊστές (πηγή: Lonely Planet). Η ινδουϊστική θρησκεία απ’ ότι κατάλαβα είναι η πιο σκληρή που υπάρχει, διότι χωρίζει τους ανθρώπους από τη γέννησή τους σε 4 κάστες. Η πρώτη κάστα είναι οι Βραχμάνοι που είναι ιερείς, ενδιάμεσα υπάρχουν οι πολεμιστές και οι έμποροι-βιοτέχνες και η τελευταία κάστα είναι οι εργάτες. Έξω από σύστημα των καστών, δηλαδή κυριολεκτικά στον πάτο της ινδικής κοινωνίας, ζουν οι «ανέγγιχτοι» όπως τους λένε, οι dalits, που είναι περίπου 160 εκ. άνθρωποι. Αυτοί ζουν φτυαρίζοντας βουνά από σκατά ή καθαρίζοντας βόθρους. Γενικότερα, ζουν υπηρετώντας τις ανώτερες κάστες. Κατοικούν σε τρώγλες απομακρυσμένοι από τους υπόλοιπους, συνήθως δίπλα σε σκουπιδότοπους. Θεωρούνται υπάνθρωποι από τους συμπατριώτες τους. Σε χαρακτηριστική ερώτηση προς έναν εκπρόσωπο ανώτερης κάστας «Τί θα προτιμούσες να σου πεθάνει, το βουβάλι σου ή ο υπηρέτης - dalit σου» απαντάει προφανώς ότι προτιμά να πεθάνει ο dalit γιατί τέτοιοι υπάρχουν άφθονοι και θα βρει άλλον, ενώ το βουβάλι το έχει μεγαλώσει από μικρό και το αγαπά.
Οι άνδρες και οι γυναίκες dalits επί καθημερινής βάσης ξυλοκοπούνται, βιάζονται, υφίστανται φρικτά βασανιστήρια και δεν μπορούν να βρουν το δίκιο τους σε κανένα δικαστήριο και σε κανένα αστυνομικό τμήμα, αφού μάλιστα οι εκπρόσωποι του νόμου είναι συχνά πρωτεργάτες των βασανιστηρίων ή των βιασμών. Δεν έχουν πολλές ελπίδες να ξεφύγουν από αυτή τη μοίρα, υπάρχουν βέβαια και κάποια φωτεινά παραδείγματα που καταφέρνουν σήμερα να ζουν πιο ανθρώπινα, με μόρφωση και σχετικά καλές συνθήκες ζωής, είναι όμως λίγες οι εξαιρέσεις. Οι περισσότεροι υπομένουν με στωικότητα τη μοίρα τους, άλλοι καταφεύγουν στα μεγάλα αστικά κέντρα για να χαθούν στην ανωνυμία (πάλι βόθρους καθαρίζουν) και ακόμα άλλοι γίνονται μουσουλμάνοι (!!!) για να δουν μια άσπρη μέρα.
Το παράδοξο είναι ότι ενώ το σύνταγμα της Ινδίας που ψηφίστηκε το 1950 κατάργησε τις κάστες, ουσιαστικά η κατάργηση αυτή δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Και αυτό γιατί η -εκ γενετής και κληρονομική- διάκριση των κοινωνικών ομάδων στην Ινδία είναι θρησκευτική επιταγή, είναι πεποίθηση ισχυρά ριζωμένη στο μυαλό των ανθρώπων και παραμένει αναλλοίωτη τα τελευταία 3000 χρόνια, χωρίς καμιά προοπτική να αλλάξει στο μέλλον!!!
Είναι αδιανόητα για ένα δυτικό μυαλό όλα αυτά, όμως είναι η πραγματικότητα για εκατομμύρια ανθρώπους στην Ινδία. Όλοι αυτοί οι δύστυχοι είναι πεπεισμένοι ότι κάτι κακό έκαναν σε προηγούμενη ζωή και γι’ αυτό στην τωρινή είναι οι τελευταίοι. Το αποδέχονται σχεδόν αδιαμαρτύρητα με την ελπίδα ότι αν υπηρετήσουν σωστά τον ρόλο τους ως dalits στην τωρινή ζωή, ίσως στην επόμενη να γεννηθούν σε μια ανώτερη κάστα, ή τουλάχιστον να γεννηθούν ιερές αγελάδες, που πάλι σε καλύτερη μοίρα θα είναι. Αυτό είναι το κάρμα, μια από τις κυριότερες ιδέες που πρεσβεύει ο ινδουισμός που είναι η τέταρτη μεγαλύτερη θρησκεία στον κόσμο. Και είναι συγχρόνως ένα -όχι και τόσο ευρέως γνωστό- παράδειγμα κοινωνικού ρατσισμού.
Δεν ξέρω τελικά αν κάποτε θα συμβούν αυτά τα πράγματα που περιγράφονται στο βιβλίο του κου Χάξλεϊ, που αναφέρει ο Θεραπευτής. Το σίγουρο είναι ότι σε πολλά μέρη του κόσμου συνέβαιναν και θα συμβαίνουν. Το πιο σίγουρο είναι ότι εσύ κι εγώ γεννιόμαστε ελεύθεροι, με λιγότερες ή περισσότερες προοπτικές για μια καλή ζωή. Θεωρούμε αυτονόητο ότι εχουμε τη ζωή στα χέρια μας, μας ανήκει, έστω και αν μερικές φορές οι τύχες μας μοιάζουν να είναι στα χέρια άλλων. Και αν όντως τελικά ανήκω σε κάποια κατηγορία, αυτό λίγο ως πολύ εγώ το έχω ορίσει, είναι στο χέρι μου να το αλλάξω προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο. Ευτυχώς...
Αφορμή για το ακόλουθο κείμενο είναι δύο άσχετα μεταξύ τους πράγματα: η εκπομπή Εξάντας που είδα το Σάββατο και το post με τίτλο "Ένας θαυμάσιος κόσμος" του Θεραπευτή που διάβασα σήμερα το πρωί.
Θα ξεκινήσω από το δεύτερο. Καταρχήν θα πρέπει να σου ξεκαθαρίσω ότι δεν μου αρέσουν ούτε τα βιβλία ούτε και οι κινηματογραφικές ταινίες «μελλοντολογίας», όπου η φαντασία του κάθε συγγραφέα οργιάζει για το τι θα συμβεί στο μέλλον. Τα περισσότερα μου φαίνονται τραβηγμένα και εξωπραγματικά. Αυτό φαίνεται κυρίως σε ταινίες που βγήκαν στις δεκαετίες ’80 ή ’90 και παρουσίαζαν τί συμφορές θα μας έβρισκαν το 2015 ή το 2037. Απ’ ότι παρατηρώ τα πράγματα είναι σχετικά νορμάλ ακόμα, τουλάχιστον δεν έχουν κατέβει οι Αρειανοί να μας ρουφήξουν το μεδούλι, ούτε η διατροφή μας αποτελείται από χάπια με γεύση γιουβετσάκι. Νομίζω ότι τουλάχιστον τα χρόνια που θα ζήσουμε εμείς (μάλλον και τα παιδιά μας) τίποτα συγκλονιστικό δεν θα συμβεί.
Το κυρίως θέμα του βιβλίου που αναφέρει ο Θεραπευτής στο κείμενό του είναι ένας μελλοντικός κόσμος όπου θα γίνεται «παραγωγή» ανθρώπων χωρισμένων σε κατηγορίες, προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες μιας κοινωνίας των λίγων. Κανονικά θα το προσπερνούσα χαλαρά, για τους παραπάνω λόγους. Το «σενάριο» όμως του εν λόγω συγγραφέα δεν είναι και τόσο επιστημονική φαντασία, γιατί ισχύει σήμερα εν έτει 2007 στην Ινδία, όπως γλαφυρότατα παρουσιάστηκε στην εκπομπή Εξάντας.
Η Ινδία λοιπόν, έχει πληθυσμό περίπου 1 δις εκ των οποίων το 82% είναι Ινδουϊστές (πηγή: Lonely Planet). Η ινδουϊστική θρησκεία απ’ ότι κατάλαβα είναι η πιο σκληρή που υπάρχει, διότι χωρίζει τους ανθρώπους από τη γέννησή τους σε 4 κάστες. Η πρώτη κάστα είναι οι Βραχμάνοι που είναι ιερείς, ενδιάμεσα υπάρχουν οι πολεμιστές και οι έμποροι-βιοτέχνες και η τελευταία κάστα είναι οι εργάτες. Έξω από σύστημα των καστών, δηλαδή κυριολεκτικά στον πάτο της ινδικής κοινωνίας, ζουν οι «ανέγγιχτοι» όπως τους λένε, οι dalits, που είναι περίπου 160 εκ. άνθρωποι. Αυτοί ζουν φτυαρίζοντας βουνά από σκατά ή καθαρίζοντας βόθρους. Γενικότερα, ζουν υπηρετώντας τις ανώτερες κάστες. Κατοικούν σε τρώγλες απομακρυσμένοι από τους υπόλοιπους, συνήθως δίπλα σε σκουπιδότοπους. Θεωρούνται υπάνθρωποι από τους συμπατριώτες τους. Σε χαρακτηριστική ερώτηση προς έναν εκπρόσωπο ανώτερης κάστας «Τί θα προτιμούσες να σου πεθάνει, το βουβάλι σου ή ο υπηρέτης - dalit σου» απαντάει προφανώς ότι προτιμά να πεθάνει ο dalit γιατί τέτοιοι υπάρχουν άφθονοι και θα βρει άλλον, ενώ το βουβάλι το έχει μεγαλώσει από μικρό και το αγαπά.
Οι άνδρες και οι γυναίκες dalits επί καθημερινής βάσης ξυλοκοπούνται, βιάζονται, υφίστανται φρικτά βασανιστήρια και δεν μπορούν να βρουν το δίκιο τους σε κανένα δικαστήριο και σε κανένα αστυνομικό τμήμα, αφού μάλιστα οι εκπρόσωποι του νόμου είναι συχνά πρωτεργάτες των βασανιστηρίων ή των βιασμών. Δεν έχουν πολλές ελπίδες να ξεφύγουν από αυτή τη μοίρα, υπάρχουν βέβαια και κάποια φωτεινά παραδείγματα που καταφέρνουν σήμερα να ζουν πιο ανθρώπινα, με μόρφωση και σχετικά καλές συνθήκες ζωής, είναι όμως λίγες οι εξαιρέσεις. Οι περισσότεροι υπομένουν με στωικότητα τη μοίρα τους, άλλοι καταφεύγουν στα μεγάλα αστικά κέντρα για να χαθούν στην ανωνυμία (πάλι βόθρους καθαρίζουν) και ακόμα άλλοι γίνονται μουσουλμάνοι (!!!) για να δουν μια άσπρη μέρα.
Το παράδοξο είναι ότι ενώ το σύνταγμα της Ινδίας που ψηφίστηκε το 1950 κατάργησε τις κάστες, ουσιαστικά η κατάργηση αυτή δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Και αυτό γιατί η -εκ γενετής και κληρονομική- διάκριση των κοινωνικών ομάδων στην Ινδία είναι θρησκευτική επιταγή, είναι πεποίθηση ισχυρά ριζωμένη στο μυαλό των ανθρώπων και παραμένει αναλλοίωτη τα τελευταία 3000 χρόνια, χωρίς καμιά προοπτική να αλλάξει στο μέλλον!!!
Είναι αδιανόητα για ένα δυτικό μυαλό όλα αυτά, όμως είναι η πραγματικότητα για εκατομμύρια ανθρώπους στην Ινδία. Όλοι αυτοί οι δύστυχοι είναι πεπεισμένοι ότι κάτι κακό έκαναν σε προηγούμενη ζωή και γι’ αυτό στην τωρινή είναι οι τελευταίοι. Το αποδέχονται σχεδόν αδιαμαρτύρητα με την ελπίδα ότι αν υπηρετήσουν σωστά τον ρόλο τους ως dalits στην τωρινή ζωή, ίσως στην επόμενη να γεννηθούν σε μια ανώτερη κάστα, ή τουλάχιστον να γεννηθούν ιερές αγελάδες, που πάλι σε καλύτερη μοίρα θα είναι. Αυτό είναι το κάρμα, μια από τις κυριότερες ιδέες που πρεσβεύει ο ινδουισμός που είναι η τέταρτη μεγαλύτερη θρησκεία στον κόσμο. Και είναι συγχρόνως ένα -όχι και τόσο ευρέως γνωστό- παράδειγμα κοινωνικού ρατσισμού.
Δεν ξέρω τελικά αν κάποτε θα συμβούν αυτά τα πράγματα που περιγράφονται στο βιβλίο του κου Χάξλεϊ, που αναφέρει ο Θεραπευτής. Το σίγουρο είναι ότι σε πολλά μέρη του κόσμου συνέβαιναν και θα συμβαίνουν. Το πιο σίγουρο είναι ότι εσύ κι εγώ γεννιόμαστε ελεύθεροι, με λιγότερες ή περισσότερες προοπτικές για μια καλή ζωή. Θεωρούμε αυτονόητο ότι εχουμε τη ζωή στα χέρια μας, μας ανήκει, έστω και αν μερικές φορές οι τύχες μας μοιάζουν να είναι στα χέρια άλλων. Και αν όντως τελικά ανήκω σε κάποια κατηγορία, αυτό λίγο ως πολύ εγώ το έχω ορίσει, είναι στο χέρι μου να το αλλάξω προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο. Ευτυχώς...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου